İNFAZ YASASININ YÜRÜRLÜĞE GİRMESİ İLE BİRLİKTE, DEVLET KADINA YÖNELİK ŞİDDETLE MÜCADELE KONUSUNDA SORUMLULUKLARINI YERİNE GETİRMELİ VE ACİL TEDBİRLER ALMALIDIR!
Koronavirus önlemleri kapsamında evde kalmanın kadınlar, çocuklar ve LGBTİ+’lar için yarattığı şiddet sarmalına bir de İnfaz Yasası ile salıverilen cinsel istismar ve kadına yönelik şiddet failleri eklendi. Devlet, kadına ve çocuğa yönelik şiddetin önlenmesi konusunda üzerine düşen sorumluluğu yerine getirmeli, başta kadınlar olmak üzere tüm kamuoyunu aldığı tedbirler konusunda acilen bilgilendirmelidir!
Ortak açıklama 175 kadın ve LGBTİ+ örgütü tarafından imzalandı:
İNFAZ YASASININ
YÜRÜRLÜĞE GİRMESİ İLE BİRLİKTE, DEVLET KADINA YÖNELİK ŞİDDETLE MÜCADELE
KONUSUNDA SORUMLULUKLARINI YERİNE GETİRMELİ VE ACİL TEDBİRLER ALMALIDIR!
Koronavirüs önlemleri
kapsamında evde kalmanın kadınlar, çocuklar ve LGBTİ+’lar için yarattığı şiddet
sarmalına bir de İnfaz Yasası ile salıverilen cinsel istismar ve kadına yönelik
şiddet failleri eklendi. Devlet, kadına ve çocuğa yönelik
şiddetin önlenmesi konusunda üzerine düşen sorumluluğu yerine getirmeli, başta
kadınlar olmak üzere tüm kamuoyunu aldığı tedbirler konusunda acilen bilgilendirmelidir!
Kamuoyunda infaz
paketi olarak bilinen “5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı
Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” 15 Nisan
2020 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. On binlerce siyasi mahpus,
gazeteci, öğrenci, avukat, yerel yönetici ve siyasetçi infaz indirimi kapsamı
dışında tutularak yalnızca bir kısım mahkûmun tahliye edilmesini sağlayan ve kalıcı
ve eşitsiz bir infaz rejimi getiren bu yasa değişikliğinin amacının koronavirüs
kapsamında kamu sağlığını korumaktan çok uzak olduğu açıktır. Kadınlar, çocuklar
ve dezavantajlı gruplar lehine hiçbir tedbir almadan salt hapishane
kapasitelerini azaltmak için yapılan tahliyeler ile kadın ve çocukların can
güvenliği hiçe sayılmaktadır.
Kadın
örgütlerinin görüşü alınmadan hazırlanan taslak mart ayının ortalarında basına yansımış,
cinsel dokunulmazlığa karşı suçların infaz sürelerinde kalıcı indirim yapılması
üzerine kadın ve LGBTİ+ örgütleri tasarıya kuvvetle karşı çıkmıştı.[1] Bunun
üzerine tasarıda değişikliğe gidilmiş ve cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar
infaz indiriminin kapsamı dışında bırakılarak tasarı Adalet Komisyonu’na
gönderilmiştir. Tasarının Adalet Komisyonu’na gönderildiği gün, iktidar “cinsel
suçların ve kadına şiddet suçlarının infaz indirimi kapsamında olmadığını”
açıklamıştı.[2]
Ancak, iktidar tarafından defalarca vurgulanan bu hususun gerçeği çarpıttığı
zaman içinde netleşmiştir.
Paket kapsamında,
bazı suçların infaz sürelerinde indirime giden kalıcı düzenlemelerin yanı sıra,
koronavirüs salgını nedeniyle –siyasi mahkumlar hariç tutularak– mahkumların kapalı
cezaevlerinden açık cezaevlerine geçişine ve açık cezaevlerinden de “izin” adı
altında tahliyesine imkân veren geçici düzenlemeler de mevcuttur. Her ne kadar
kadın örgütlerinin mücadelesi neticesinde cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar
bakımından kalıcı bir infaz indirimine gidilmemiş olsa da, iktidar tarafından
iddia edilenin aksine, kadına yönelik şiddetin infaz indirimi kapsamında
olmadığını söylemek mümkün değildir. Her şeyden önce, Türk Ceza Kanunu’nda “kadına yönelik şiddet” diye bir suç yoktur.
Eğer ifade edilmek istenen fiziksel şiddet kasten yaralama ise, kasten yaralama
suçu ve kadınların sıkça maruz bırakıldığı tehdit, hakaret, şantaj suçları kalıcı
infaz indirimi kapsamındadır. Bu nedenle, kadına yönelik şiddet suçunun infaz
indirimi kapsamında olmadığı söylemi gerçeği yansıtmamaktadır.
Koronavirüs
salgını nedeniyle getirildiği ifade edilen ve af sonucunu doğurma tehlikesi
olan geçici düzenlemeler çok daha kaygı vericidir. Değişiklikler uyarınca,
halihazırda cezalarını açık cezaevlerinde çekmekte olan siyasi hükümlüler hariç
tüm mahkumlar 31 Mayıs 2020’ye kadar izinli sayılacak, bu izin gerekli olması
halinde 31 Kasım 2020’ye kadar uzatılabilecektir. Bir başka deyişle, cinsel
dokunulmazlığa karşı suçlar, kadına yönelik fiziksel şiddet, kadın cinayetleri
ya da cinayete teşebbüsten hüküm giymiş olanlar da dahil olmak üzere
halihazırda açık cezaevinde olan tüm mahkumlar salıverilecektir. Tasarıya
Komisyon aşamasında eklenen bir madde ile açık cezaevinden salınması planlanan
hükümlülerin sayısını artırmak için, halihazırda kapalı cezaevlerinde
cezalarını çekmekte olan hükümlülerin de açık cezaevlerine geçiş süresi oldukça
azaltılmıştır. Buna göre yalnızca birkaç ay kapalı cezaevinde kalmış olan bir
hükümlü, getirilen kalıcı infaz indirim sürelerinden de yararlanarak, doğrudan
dışarı çıkabilir hale gelmektedir. Her ne kadar, bu salıvermeler bir “izin”
şeklinde düzenlenmişse de, izinden dönmemenin bir cezai yaptırımının olmadığı
ve “iznin” 7 ay gibi uzun bir süre
boyunca uzatılabileceği göz önüne alındığında bunun tümden bir salıvermeye dönüşme
riski bulunmaktadır.
Koronavirüs nedeniyle
“izin” adı altında cinsel saldırı, çocuğun cinsel istismarı ve kadına yönelik
şiddet suçlarının faili olan binlerce erkeğin, şiddete maruz kalan kadın, çocuklar
ve cinsiyet kimliği ve yönelimi nedeniyle ayrımcılığa maruz bırakılan gruplar açısından
hiçbir önleyici koruyucu tedbir alınmadan dışarıya salınması, faillerin kadın
ve çocuklara musallat olması, kadın ve çocuklar başta olmak üzere tüm
dezavantajlı grupların hayatlarının tehlikeye girmesi anlamına gelmektedir.
Yapılan çalışmalar kadınların en çok ev içinde şiddet
gördüklerini ortaya koymaktadır. Salgın sebebiyle evde kalınan günlerde şiddete
maruz bırakılan kadın, çocuk ve tüm dezavantajlı gruplar için evde 7/24
faillerle birlikte olmak, şiddet riskini arttırmaktadır. Dahası, 30 Mart 2020
tarihinde yayınlanan HSK kararıyla, hakimlere “6284 Sayılı Kanun kapsamında
verilen tedbir kararlarının yükümlülerin koronavirüs kapsamında sağlığını
tehdit etmeyecek şekilde değerlendirilmesi” talimatı verilmiştir. Bu talimat,
şiddet uygulayan faillere hakkında evden uzaklaştırma kararı verilmemesi ya da
kadınların sığınaklara yerleştirilmemesi riskini doğurmaktadır.
Karantina günlerinde kadınların başvurabilecekleri
mekanizmaların sınırlandırılmasıyla kadınların ev içi şiddetten uzaklaşmasının zorlaştırıldığı
ve cezaevlerinden binlerce şiddet ve istismar failinin tahliye edileceği
koşullar altında, devletin hala kadınlar ve çocukların korunması için alması
gereken önlemlere ilişkin acil eylem planının bulunmaması karşısında olağanüstü
kaygılıyız. Tüm bu riskler ortadayken, hiçbir sistematik koruma planı oluşturulmadan
binlerce şiddet failinin salıverileceği bir dönemde kadınların koruma
tedbirlerinin de ellerinden alınması, kadınların can güvenliğini hiçe saymak
anlamına gelmektedir.
Tüm bu gelişmeler çerçevesinde, aşağıda imzası bulunan
örgütler olarak, Devletin kadına ve çocuğa yönelik şiddetin önlenmesi konusunda
yükümlülüğü olduğunu bir kez daha hatırlatıyor, salgının yarattığı özellikli
durumları da göz önüne alarak, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı
başta olmak üzere tüm ilgili kurum ve kuruluşları, kadına yönelik şiddetle
ilgili aşağıdaki acil eylem planını oluşturmaya ve ivedilikle aşağıdaki
tedbirleri almaya çağırıyoruz:
1-
İnfaz yasası ile
salıverilecek kadına yönelik şiddet ve cinsel istismar failleri konusunda İstanbul
Sözleşmesi’nin 56. Maddesi uyarınca kadınların ve toplumsal cinsiyet temelli şiddete
maruz bırakılan tüm diğer bireylerin bilgilendirilmesi yükümlülüğü polis,
jandarma, bekçi muhtar vb. her türlü yolla yerine getirilmeli, güvenlik riski
bildiren kadınlar yasal hakları konusunda bilgilendirilmeli, ihtiyaç duydukları
desteklere acilen ulaştırılmalıdır.
2-
İnfaz yasası ile
salıverilecek kadına yönelik şiddet ve cinsel istismar faillerinin sistematik
olarak etkin bir şekilde takibi yapılmalı, koronavirüs nedeniyle faillere
verilen “iznin” bir “tahliye” anlamına gelmemesi için fail üzerinde denetim
tedbirleri uygulanmalıdır.
3-
Tarafı olduğu İstanbul
Sözleşmesi uyarınca, Devlet, her türlü olağanüstü halde dahi kadına yönelik
şiddetle mücadelede pozitif yükümlülük sahibidir. 6284 sayılı Kanun, hiçbir
ihmale veya keyfiyete yer bırakmaksızın, salgın süresince de kadın ve çocuklar
öncelik alınarak ivedi ve etkin bir şekilde uygulanmalıdır. Tedbir kararları,
salgının yarattığı özel koşullar dikkate alınarak kadınların ve çocukların
korunması yükümlülüğüne uygun bir şekilde verilmeli, tedbir kararlarını yerine
getirmeyenler hakkında cezai işlem uygulanmalıdır.
4-
Salgın döneminde kadın ve
çocuklar başta olmak üzere tüm dezavantajlı grupların şiddet görme tehlikesinin
önlenmesi ve şiddetten uzaklaşabilmeleri için vakit kaybetmeden bir Acil Eylem
Planı açıklanmalı ve bu bilgilere erişimin kolayca sağlanması için kamu spotu
aracılığıyla bilgilendirme yapılmalıdır.
5-
Salgın döneminde sığınak
ve acil barınma ihtiyaçlarının karşılanabilmesi amacıyla sığınak olarak
kullanılabilecek mekân ve alanların sayısı ve kapasitesi acilen artırılmalı, sığınaklarda
gerekli sağlık tedbirleri en sıkı şekilde uygulanmalıdır.
6-
Salgın koşullarında
kadınların hastane ve karakollara erişmekte yaşadığı güçlük ve kaygılar göz
önüne alındığında, Devletin İstanbul Sözleşmesi’nin 25. Maddesi gereğince
oluşturmakla yükümlü olduğu cinsel şiddet kriz merkezleri önemi bir kez daha ortaya çıkmaktadır. Bu çerçevede, cinsel şiddet kriz merkezlerinin kurulması için gerekli
adımlar ivedilikle atılmalıdır.
7-
Alo 183 veya kadına yönelik şiddet için acilen
kurulacak başka bir hat, sadece toplumsal cinsiyet temelli şiddet özelinde 7/24
erişilebilir ve çok dilli bir Acil Yardım Hattı olarak çalışmalı, kadınlara sosyal,
psikolojik ve hukuki destek verilmesi sağlanmalıdır.
İmzacılar:
1.
17+Alevi Kadınlar
2.
17 Mayıs Derneği
3.
28. İstanbul LGBTİ+ Onur
Haftası Komitesi
4.
78'liler Girişiminden
Kadınlar
5.
Adalar Vakfı Kadın
Çalışma Grubu
6.
Adana Kadın Dayanışma
Merkezi ve Sığınma Evi Derneği (AKDAM)
7.
Adana Kadın Platformu
8.
Adıyaman Kadın Platformu
9.
Amazon Kadın ve Yaşam
Derneği
10.
Anadolu İş Kadınları
Derneği (AİKAD)
11.
Anka Üreten Kadın
Derneği
12.
Antakya Kadın Dayanışması
13.
Antalya Feminist Kolektif
14.
Antalya Kadın Danışma
Merkezi ve Dayanışma Derneği
15.
Atakent Kadın Meclisi
16.
Avrupa Kadın Lobisi -
Türkiye Koordinasyonu
17.
Aydın Kadın Efeler
Derneği
18.
Ayvalık Kadın İnisiyatifi
19.
Bağımsız Kadın Derneği
20.
Bakırköy Kadın
Dayanışması
21.
Başlangıç Kadın
Meclisi
22.
Bir Kadın Bir Hayat
Derneği
23.
Biz Cinsel Yönelim ve
Cinsiyet Kimliği Araştırmaları Derneği
24.
Bodrum Kadın Dayanışma
Derneği
25.
Buca Kadın Platformu
27.
Cinsel Şiddetle Mücadele
Derneği
28.
Cinsiyet Eşitliği İzleme
Derneği
29.
Çanakkale Elder
30.
Çanakkale Kadın Dayanışma
31.
Çanakkale Kadın Platformu
32.
Çanakkale LGBTİ+
İnisiyatifi
33.
Çekmeköy Kadın Meclisi
34.
Çekmeköy Kadın Platformu
35.
Çeşme Kadın Girişimi ve
Üretim Kooperatifi (ÇEŞKA)
36.
Çiğli Evka-2 Kadın Kültür
Derneği (Çekev)
37.
Demir Leblebi Fanzin
38.
Demir Leblebi Kadın
Derneği
39.
Demokratik Alevi
Dernekleri Kadın Meclisi
40.
Deniz Yıldızı Kadın
Dayanışma Derneği
41.
Denizli Kadın Platformu
42.
DİSK Birleşik Metal
Sendikası Kadın Komisyonu
43.
DİSK Kadın Komisyonu
44.
Diyarbakır Dicle Amed Kadın
Platformu
45.
Edirne Kadın Merkezi
Danışma Merkezi (EKAMEDER)
46.
Edirne Kadın Platformu
47.
Edirne Kent Konseyi Kadın
Meclisi
48.
Ege Kadın Buluşması
Platformu
49.
Eğitim-senli Kadınlar
50.
Ekmek ve Gül
51.
erktolia
52.
Erzincan Katre Kadın
Danışma ve Dayanışma Derneği
53.
Esenyalı Kadın Dayanışma
Derneği
54.
EŞİTİZ - Eşitlik İzleme
Kadın Grubu
55.
EVKAD/Adana
56.
FeminAmfi
57.
Feminist Kadın Çevresi
58.
Fethiye Kadın Danışma ve
Dayanışma Derneği
59.
Filmmor
60.
Gaziantep ZeugMADİ LGBTİ+
61.
Gazi Cemevi Kadın Meclisi
62.
Genç Yeşiller
Kadınları
63.
Giresun Kadın Platformu
64.
Gözaltında Cinsel Taciz
ve Tecavüze Karşı Hukuki Yardım Bürosu
65.
Güç-Kat Dezavantajlı
Kadınlar Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği
66.
Gül Suyu Gülensu Kadın
Dayanışma Evi Derneği
67.
Günebakan Kadın Derneği
68.
Hakim’den Kadınlar
69.
Halkevci Kadınlar
70.
Hatay Kadınlar Birlikte
Güçlü
71.
Havle Kadın Derneği
72.
HDK Kadın Meclisi
73.
İHD Ankara Şubesi Kadın
Komisyonu
74.
İHD İstanbul Kadın
Komisyonu
75.
İlerici Kadınlar
Meclisi
76.
İmece Ev İşçileri
Sendikası
77.
İskenderun Kadın
Platformu
78.
İstanbul Feminist Enstitü
79.
İzmir Amargi
80.
İzmir Kadın Dayanışma
Derneği
81.
İzmir Kadın Dünyası
Derneği
82.
İzmir Kadın Platformu
83.
Kadıköy Kent Konseyi
Kadın Meclisi
84.
Kadıköy Kent Konseyi
LGBTİ+ Meclisi
85.
Kadın Adayları Destekleme
Derneği (Ka.Der)
86.
Kadın Cinayetlerini
Durduracağız Platformu
87.
Kadın Çalışmaları Derneği
88.
Kadın Dayanışma Vakfı
89.
Kadın Eğitim ve İstihdam
Derneği (KEİD)
90.
Kadın Emeği Kolektifi
91.
Kadın Erkek Birlikte
Sosyal Eşitlik Derneği (KEBSED)
92.
Kadın Haklarını Koruma
Derneği
93.
Kadın Koalisyonu -
Uluslararası Çalışma Grubu
94.
Kadın Meclisleri
95.
Kadın Mühendisler,
Mimarlar, Şehir Plancılar Grubu
96.
Kadın Savunma Ağı
97.
Kadın Yazarlar Derneği
98.
Kadınca Yaşam
Derneği
99.
Kadının İnsan Hakları -
Yeni Çözümler Derneği
100.
Kadınlar Birlikte Güçlü -
İstanbul
101.
Kadınlar Birlikte Güçlü -
İzmir
102.
Kadınların Gücü Kültür
Eğitim Dayanışma ve Yardım Sevenler Derneği (KADGÜÇ)
103.
Kadınların Kurtuluşu
104.
Kadınlarla Dayanışma
Vakfı (KADAV)
105.
Kahdem - Kadınlara Hukuki
Destek Merkezi
106.
Kamer Vakfı
107.
Kampüs Cadıları
108.
Kampüssüzler’den
Kadınlar
109.
Kaos GL
110.
Kapadokya Kadın Dayanışma
Derneği
111.
Kapatılan VAKAD Aktivistleri
112.
Karabağlar Kadın Girişimi
Üretim ve İşletme Kooperatifi
113.
Karadeniz Kadın Dayanışma
Derneği
114.
Karya Kadın Derneği
115.
Kayseri Kadın Dayanışma
Derneği
116.
KAZETE - Bağımsız Kadın
Gazetesi
117.
KESK Kadın Meclisi
118.
Kırkyama Kadın
Dayanışması
119.
Kırmızı Biber Derneği
120.
KİKAP Trabzon
121.
Koza Kadın Derneği
122.
Körfez Bağımsız Kadın
Dayanışması
123.
Kuir Eskişehir Lgbti
Topluluğu
124.
Lotus Kadın Yaşam ve
Dayanışma Derneği
125.
Maltepeli Kadınlar
126.
Mardin Şahmaran Kadın
Platformu
127.
Mersin Kadın Platformu
128.
Mezopotamya Kadın
Kooperatifi
129.
Mor Çatı Kadın Sığınağı
Vakfı
130.
Mor Dayanışma
131.
Mor Salkım Kadın
Dayanışma Derneği
132.
Mor Sarmaşık
133.
Muğla Emek Benim Kadın
Derneği
134.
Ordu Kadını Güçlendirme
Derneği
135.
Özgür Genç Kadın
136.
Özgür Renkler
LGBTI+Derneği
137.
Özgürlük İçin Hukukçular
Derneği Kadın Komisyonu
138.
Samandağ Kadın Dayanışma
Derneği
139.
Samsun Kadın Dayanışması
140.
Sancaktepe Yerel
Demokrasi Kadın Meclisi
141.
Sasalı Sosyal Dayanışma
ve Geliştirme Derneği’nden Kadınlar
142.
Seyhan Kadın Çocuk
Dayanışma Eğitim ve Kültür Derneği (SEKAD)
143.
Sınır Tanımayan
Kadınlar
144.
Sosyal Dayanışma Ağı -
SODA
145.
Sosyalist Kadın
Meclisleri
146.
Söke Kadın Sığınma
Danışma ve Dayanışma Derneği
147.
Sultangazi Kadın
Dayanışma
148.
Şiddetsizlik Eğitim ve
Araştırma Derneği Kadınları
149.
Tarsus Kadın Platformu
150.
TMMOB İstanbul İKK Kadın
Komisyonu
151.
Toplumsal Dayanışma için
Psikologlar Derneği (TODAP) Kadın Komisyonu
152.
Trabzon Kadın Gelişim ve
İletişim Derneği
153.
Türk Kadınlar Birliği ve
80 Şubesi
154.
Türkiye Kadın Dernekleri
Federasyonu
155.
Türk Tabipler Birliği
Kadın Hekimlik ve Kadın Sağlığı Kolu
156.
Türkiye Yunanistan
Kadınları Barış Girişimi WINPEACE
157.
Uçan Süpürge Kadın
İletişim ve Araştırma Derneği
158.
Uçan Süpürge Vakfı
159.
Urla Kadın Dayanışma
Derneği
160.
Üniversiteli Kadın
Kolektifi
161.
Van Ahtamar Kadın
Platformu
162.
Van Barosu Kadın Hakları
Komisyonu
163.
Yalova Kadın Platformu
164.
Yaşam Evi Kadın Dayanışma
Derneği
165.
Yaşam Kadın Çevre Kültür
ve İşletme Kooperatifi (YAKA-KOOP)
166.
Yaşam Kadın Merkezi
167.
Yaşamda Kadın ve Sanat
Derneği
168.
Yeni Demokrat Kadın
169.
Yeni Yaşam Derneği’nden
Kadınlar
170.
Yeniyol’dan Kadınlar
171.
Yeşil Feministler
172.
Yeşil Sol Kadınlar
173.
Yoğurtçu Kadın
Forumu
174.
Yunuslara Özgürlük
Platformu’ndan Kadınlar
175.
Zonguldak Kadın
Platformu
Yorumlar
Yorum Gönder